Là một bác sĩ, tôi đã gặp rất nhiều bệnh nhân chủ quan khi mắc cúm, nghĩ rằng đây chỉ là bệnh nhẹ, có thể tự khỏi mà không cần chăm sóc đặc biệt. Nhưng thực tế, nếu không điều trị đúng cách, cúm có thể kéo dài, gây biến chứng nguy hiểm, đặc biệt với trẻ nhỏ, người cao tuổi hoặc người có bệnh nền.
Tôi cũng từng bị cúm A và hiểu rõ cảm giác mệt mỏi, đau nhức, sốt cao khiến cơ thể suy kiệt như thế nào. Vì vậy, trong bài viết này, tôi muốn chia sẻ 12 điều quan trọng mà bất kỳ ai mắc cúm cũng nên làm ngay để giảm nhẹ triệu chứng và nhanh chóng hồi phục.
- Vệ sinh mũi đúng cách
Nhiều bệnh nhân than phiền về tình trạng nghẹt mũi, chảy nước mũi liên tục khi bị cúm. Điều này xảy ra do niêm mạc mũi bị viêm, tiết nhiều dịch nhầy. Nếu không vệ sinh đúng cách, dịch nhầy có thể tích tụ và gây viêm xoang, viêm tai giữa.
✔ Cách thực hiện:
- Dùng nước muối sinh lý để rửa mũi 2-3 lần/ngày.
- Khi hỉ mũi, nên bịt một bên mũi, hỉ nhẹ nhàng bên còn lại để tránh tổn thương niêm mạc.
- Rửa tay sạch sau khi chạm vào mũi để ngăn lây lan virus.
- Súc miệng bằng nước muối
Một trong những triệu chứng khó chịu nhất khi mắc cúm là đau rát họng, ho kéo dài. Súc miệng bằng nước muối giúp diệt khuẩn, làm dịu niêm mạc họng và giảm ho.
✔ Cách thực hiện:
- Pha nửa thìa cà phê muối với một cốc nước ấm.
- Súc miệng 3-4 lần/ngày, đặc biệt vào buổi sáng và tối trước khi ngủ.
- Tắm nước ấm để giảm đau nhức
Nhiều người sợ tắm khi bị cúm, nhưng thực tế tắm nước ấm đúng cách giúp giảm đau nhức cơ thể, thư giãn và dễ ngủ hơn.
✔ Lưu ý:
- Nên tắm nhanh, giữ nhiệt độ nước khoảng 37-39°C.
- Không tắm nước lạnh hoặc ngâm nước quá lâu.
- Sau khi tắm, lau khô người ngay và mặc quần áo ấm.
- Uống nhiều nước ấm
Cơ thể dễ bị mất nước do sốt cao, ra mồ hôi nhiều. Bổ sung nước đầy đủ giúp làm loãng dịch nhầy, giảm đau họng và tăng tốc độ đào thải virus.
✔ Gợi ý đồ uống:
- Nước lọc ấm.
- Trà gừng mật ong giúp làm dịu cổ họng.
- Nước chanh ấm giúp bổ sung vitamin C.
- Dùng tinh dầu để giảm nghẹt mũi
Tinh dầu có tác dụng kháng khuẩn, giúp thông mũi và thư giãn.
✔ Cách sử dụng:
- Nhỏ vài giọt tinh dầu tràm, bạc hà lên gối hoặc khăn giấy, hít nhẹ.
- Xoa tinh dầu lên thái dương, cổ, lòng bàn chân để làm ấm cơ thể.
- Chườm nóng hoặc chườm lạnh tùy tình trạng
Nếu đau đầu, đau xoang, có thể chườm nóng để giúp dịch nhầy trong mũi loãng hơn. Ngược lại, khi sốt cao, chườm lạnh ở trán giúp làm mát.
✔ Cách thực hiện:
- Chườm nóng: Dùng khăn ấm đặt lên trán, mũi.
- Chườm lạnh: Dùng khăn mát đặt lên trán khi sốt cao trên 38,5°C.
- Nghỉ ngơi đầy đủ
Nghỉ ngơi là cách tốt nhất để cơ thể tập trung chống lại virus. Tôi luôn khuyên bệnh nhân của mình: Hãy tạm gác công việc, cho cơ thể thời gian hồi phục.
✔ Lưu ý:
- Nghỉ ở nơi thoáng khí, tránh gió lùa.
- Không sử dụng điện thoại, máy tính quá nhiều để mắt được nghỉ ngơi.
- Uống thuốc hạ sốt đúng cách
Nếu sốt trên 38,5°C, có thể dùng paracetamol theo hướng dẫn của bác sĩ.
✔ Lưu ý:
- Không tự ý dùng aspirin vì có thể gây hại cho dạ dày.
- Kết hợp uống nhiều nước và lau mát để hạ sốt hiệu quả hơn.
- Xông hơi thảo dược để giải cảm
Xông hơi giúp toát mồ hôi, thông mũi, giảm nghẹt thở.
✔ Nguyên liệu gợi ý:
- Lá tía tô, bạc hà, sả, chanh, kinh giới…
- Đun nước sôi, xông trong 10-15 phút.
- Sau khi xông, lau khô người ngay, tránh nhiễm lạnh.
- Ăn cháo nóng, thực phẩm dễ tiêu hóa
Người bị cúm thường chán ăn, nhưng không nên bỏ bữa. Cháo, súp nóng giúp cung cấp năng lượng và dễ tiêu hóa hơn cơm.
✔ Gợi ý món ăn:
- Cháo gà, cháo tía tô, cháo đậu xanh.
- Súp gà, súp rau củ giúp bù nước, bổ sung vitamin.
- Kê cao gối khi ngủ
Khi nằm, dịch nhầy dễ chảy xuống cổ họng, gây nghẹt mũi nặng hơn. Tôi luôn khuyên bệnh nhân kê cao gối một chút để dễ thở hơn khi ngủ.
- Giữ tinh thần thoải mái, tránh căng thẳng
Stress có thể làm suy giảm hệ miễn dịch, khiến quá trình hồi phục lâu hơn. Tôi luôn nhắc bệnh nhân của mình rằng:
Hãy thư giãn, nghe nhạc nhẹ, đọc sách thay vì lo lắng quá mức về bệnh.
Lời khuyên của bác sĩ để phòng ngừa cúm
✅ Tiêm vắc xin cúm hàng năm để giảm nguy cơ mắc bệnh.
✅ Rửa tay thường xuyên, giữ gìn vệ sinh cá nhân.
✅ Đeo khẩu trang khi ra ngoài, tránh tiếp xúc với người bệnh.
✅ Ăn uống đầy đủ chất, ngủ đủ giấc để tăng cường đề kháng.
✅ Hạn chế đến nơi đông người khi dịch cúm đang bùng phát.
Nếu sau 5-7 ngày bệnh không thuyên giảm hoặc có dấu hiệu khó thở, đau ngực, sốt cao liên tục, hãy đến ngay cơ sở y tế để được điều trị kịp thời.
Tôi hy vọng rằng những chia sẻ này sẽ giúp bạn chăm sóc sức khỏe tốt hơn khi mắc cúm. Hãy lắng nghe cơ thể và điều trị đúng cách để nhanh chóng hồi phục!
XEM THÊM:
Dịch cúm A bùng phát: 9 món cháo giúp giải cảm, cơ thể nhanh phục hồi
Cúm thường và cúm A khác nhau như thế nào?