Mùa hè là thời điểm lý tưởng để bổ sung thêm các loại trái cây vào khẩu phần ăn, giúp giải nhiệt và tăng cường đề kháng cho cả gia đình. Trong số đó, quả na – hay còn gọi là mãng cầu ta – là một trong những loại trái cây dân dã, quen thuộc và được nhiều người yêu thích.
Không chỉ hấp dẫn bởi vị ngọt thanh, mềm mịn và thơm dịu, giá trị dinh dưỡng của quả na cũng rất đáng chú ý. Loại trái cây này giàu vitamin C, chất xơ, khoáng chất và các hợp chất chống oxy hóa tự nhiên. Nhờ đó, quả na mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe như tăng cường miễn dịch, hỗ trợ tiêu hóa, cải thiện tâm trạng và phù hợp cho cả trẻ nhỏ đang ăn dặm.
Vậy ăn quả na có tốt không? Ai nên ăn và cần lưu ý gì khi sử dụng? Hãy cùng khám phá chi tiết trong bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn về loại trái cây ngọt lành này nhé!
Thành phần dinh dưỡng của quả na
Quả na – hay còn gọi là mãng cầu ta – là loại trái cây có phần thịt trắng mềm, vị ngọt dịu và thơm đặc trưng. Ngoài hương vị hấp dẫn, giá trị dinh dưỡng của quả na cũng rất nổi bật, đặc biệt với những ai đang tìm kiếm một món trái cây vừa ngon vừa bổ.
Trong 100g thịt quả na (tương đương khoảng 1/2 quả na vừa) chứa:
-
Calo: 101 kcal
-
Carbohydrate: 25g – chủ yếu là đường tự nhiên
-
Chất xơ: 2.4g – hỗ trợ tiêu hóa
-
Chất đạm: 1.7g
-
Chất béo: gần như không đáng kể
Ngoài ra, quả na còn là nguồn cung cấp vitamin và khoáng chất rất dồi dào:
-
Vitamin C: 38% nhu cầu mỗi ngày – giúp tăng sức đề kháng
-
Magie: 22% – hỗ trợ thần kinh và cơ bắp
-
Vitamin B6: 15% – hỗ trợ chuyển hóa và tốt cho não bộ
-
Sắt: 6% – góp phần hình thành tế bào máu
-
Kali, canxi, đồng: ở mức trung bình, nhưng vẫn góp phần cân bằng dinh dưỡng
Không chỉ vậy, quả na còn chứa các hợp chất chống oxy hóa tự nhiên như:
-
Acetogenin: có khả năng kháng ung thư, kháng viêm
-
Annonacin, asimicin: là các cytotoxin tự nhiên – nếu dùng đúng liều lượng sẽ giúp bảo vệ tế bào
So với nhiều loại trái cây khác, na cung cấp nhiều năng lượng hơn, rất phù hợp với người cần bồi bổ hoặc phục hồi sức khỏe sau ốm. Tuy nhiên, do có hàm lượng đường tự nhiên khá cao, nên những ai đang kiểm soát đường huyết cần ăn với lượng hợp lý.
8 lợi ích của quả na
1. Tăng cường miễn dịch nhờ vitamin C
Một trong những giá trị dinh dưỡng của quả na nổi bật nhất là hàm lượng vitamin C cao. Chỉ cần 100g thịt na đã cung cấp gần 40% nhu cầu vitamin C mỗi ngày – một dưỡng chất quan trọng giúp tăng sức đề kháng và bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây bệnh.
Vitamin C hỗ trợ sản sinh bạch cầu, giúp chống lại vi khuẩn, virus và rút ngắn thời gian mắc bệnh cảm lạnh thông thường. Không những thế, nó còn là chất chống oxy hóa tự nhiên, giúp trung hòa gốc tự do và giảm viêm.
Với những người có hệ miễn dịch yếu hoặc đang trong giai đoạn hồi phục sau bệnh, việc ăn quả na vài lần mỗi tuần sẽ góp phần cải thiện sức khỏe đáng kể.
2. Hỗ trợ tiêu hóa và giảm táo bón
Na chứa một lượng chất xơ khá tốt, khoảng 2.4g cho mỗi 100g thịt quả. Chất xơ giúp thúc đẩy nhu động ruột, tăng khối lượng phân và làm mềm phân, từ đó ngăn ngừa hiệu quả tình trạng táo bón.
Ngoài ra, chất xơ còn giúp tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn có lợi phát triển trong đường ruột – điều cần thiết để duy trì hệ tiêu hóa khỏe mạnh. Đây cũng là lý do vì sao na thường được khuyên dùng cho người cao tuổi hoặc trẻ nhỏ đang gặp vấn đề về tiêu hóa.
Giá trị dinh dưỡng của quả na trong việc hỗ trợ đường ruột là một điểm cộng lớn, đặc biệt khi bạn cần bổ sung thêm chất xơ tự nhiên từ thực phẩm.
3. Giúp thư giãn tinh thần, cải thiện tâm trạng
Ít ai biết rằng, quả na cũng có thể góp phần làm dịu thần kinh và cải thiện tâm trạng nhờ chứa vitamin B6 và magiê. Vitamin B6 hỗ trợ sản xuất serotonin – chất dẫn truyền thần kinh liên quan đến cảm giác hạnh phúc và thư giãn.
Magiê lại giúp cơ bắp thả lỏng, điều hòa hoạt động của hệ thần kinh và cải thiện giấc ngủ. Với những người hay căng thẳng, mất ngủ hoặc thường xuyên mệt mỏi, việc bổ sung quả na vào chế độ ăn sẽ mang lại sự dễ chịu tự nhiên.
Không cần dùng đến các loại thực phẩm chức năng đắt tiền, bạn hoàn toàn có thể tận dụng giá trị dinh dưỡng của quả na để cải thiện tinh thần một cách nhẹ nhàng và an toàn.
4. Bảo vệ sức khỏe tim mạch và huyết áp ổn định
Na là nguồn cung cấp kali và magiê – hai khoáng chất đóng vai trò quan trọng trong việc ổn định huyết áp và giữ cho tim mạch hoạt động khỏe mạnh. Kali giúp cân bằng điện giải, giảm áp lực lên thành mạch máu, từ đó ngăn ngừa tăng huyết áp.
Magiê lại hỗ trợ quá trình co bóp của tim và mạch máu, giảm nguy cơ co thắt hoặc loạn nhịp. Đặc biệt, quả na không chứa cholesterol xấu, cũng không có chất béo bão hòa – nên rất phù hợp cho người cần chế độ ăn lành mạnh.
Giá trị dinh dưỡng của quả na không chỉ nằm ở năng lượng và vitamin, mà còn ở khả năng hỗ trợ bảo vệ trái tim một cách tự nhiên, an toàn và dễ áp dụng.
5. Tốt cho sức khỏe của mắt
Trong quả na có chứa vitamin C, vitamin B6 và một lượng nhỏ beta-carotene – những dưỡng chất có lợi cho sức khỏe thị giác. Các chất này giúp chống lại tác hại của ánh sáng xanh, giảm mỏi mắt và hỗ trợ duy trì võng mạc khỏe mạnh.
Đặc biệt, vitamin C và chất chống oxy hóa trong quả na còn giúp ngăn ngừa tình trạng thoái hóa điểm vàng – nguyên nhân chính gây suy giảm thị lực ở người lớn tuổi. Đồng thời, na cũng giúp bảo vệ các mao mạch nhỏ quanh mắt, hạn chế nguy cơ xuất huyết đáy mắt.
Bổ sung trái na vài lần mỗi tuần là cách đơn giản giúp bạn chăm sóc đôi mắt từ bên trong, đặc biệt là với người hay làm việc trên máy tính, đọc sách hoặc học tập nhiều giờ.
6. Giàu chất chống viêm tự nhiên
Quả na chứa nhiều polyphenol và acetogenin – hai nhóm hợp chất có khả năng chống viêm mạnh mẽ. Các chất này giúp làm dịu phản ứng viêm trong cơ thể, giảm sưng đau và hỗ trợ phục hồi các mô bị tổn thương.
Không chỉ vậy, vitamin C cũng là một chất chống oxy hóa có đặc tính kháng viêm hiệu quả. Nhờ đó, ăn quả na đều đặn có thể giúp giảm tình trạng viêm khớp, viêm ruột hoặc viêm da nhẹ ở một số người.
Giá trị dinh dưỡng của quả na không chỉ dừng ở việc cung cấp năng lượng mà còn giúp cân bằng nội môi, giảm các phản ứng viêm mạn tính một cách tự nhiên và nhẹ nhàng.
7. Có thể hỗ trợ ngăn ngừa ung thư
Một điểm đặc biệt trong giá trị dinh dưỡng của quả na là sự hiện diện của các hợp chất tự nhiên như acetogenin, annonacin và asimicin. Đây là những chất đã được nghiên cứu có khả năng ức chế sự phát triển của một số tế bào ung thư trong ống nghiệm.
Ngoài ra, quả na còn giàu chất chống oxy hóa, giúp ngăn ngừa tổn thương tế bào và đột biến gen – một trong những nguyên nhân dẫn đến ung thư. Dù không phải là “thuốc đặc trị”, nhưng na vẫn có thể góp phần vào quá trình phòng ngừa bệnh khi kết hợp với lối sống lành mạnh.
Tuy nhiên, vì một số hoạt chất có thể gây ảnh hưởng nếu dùng quá mức, bạn nên ăn na với liều lượng hợp lý, tránh lạm dụng để đảm bảo an toàn lâu dài.
8. Giúp hồi phục sau ốm, phù hợp cho người cần bồi bổ
Với hàm lượng năng lượng cao (101 kcal/100g) cùng nhiều vitamin C, vitamin B6, magiê và sắt, quả na là lựa chọn lý tưởng để bồi bổ cho người mới ốm dậy, người suy nhược hoặc trẻ em cần tăng cường sức khỏe.
Na giúp bổ sung năng lượng nhanh chóng, cải thiện tiêu hóa và hỗ trợ tái tạo mô nhờ vào các chất chống oxy hóa. Đồng thời, hàm lượng sắt trong na cũng giúp kích thích tạo máu, rất phù hợp với người thiếu máu nhẹ hoặc sau phẫu thuật.
Giá trị dinh dưỡng của quả na chính là ở khả năng phục hồi toàn diện – vừa bổ sung dưỡng chất, vừa hỗ trợ miễn dịch, vừa dễ ăn và dễ tiêu hóa.
Tác dụng không mong muốn khi ăn na
Dù giá trị dinh dưỡng của quả na rất đáng quý, nhưng nếu ăn không đúng cách hoặc quá nhiều, loại trái cây này cũng có thể gây ra một số tác dụng không mong muốn.
Điểm cần lưu ý đầu tiên là annonacin – một hợp chất tự nhiên có mặt trong hạt, vỏ và lá của cây na. Annonacin là một chất độc thần kinh, nếu tích tụ lâu dài có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh như Parkinson hoặc rối loạn vận động.
Một số nghiên cứu tại khu vực nhiệt đới cho thấy, người ăn quá nhiều trái cây thuộc họ mãng cầu (bao gồm cả na) trong thời gian dài có nguy cơ cao hơn mắc các bệnh liên quan đến thoái hóa thần kinh.
Vì vậy, để đảm bảo an toàn:
-
Không ăn hạt và không nhai hạt khi ăn na.
-
Không nên ăn quá nhiều trong ngày, nhất là với người có tiền sử bệnh thần kinh.
-
Trẻ em và người lớn tuổi nên ăn với lượng vừa phải, chọn quả chín và loại bỏ kỹ hạt, vỏ trước khi dùng.
Nếu bạn đang có vấn đề liên quan đến hệ thần kinh hoặc đang điều trị bệnh mãn tính, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng na thường xuyên.
Gợi ý chế biến quả na trong bữa ăn hàng ngày
Quả na là loại trái cây dễ ăn và dễ chế biến. Bạn có thể ăn trực tiếp bằng cách lột vỏ, dùng muỗng múc phần thịt trắng bên trong, loại bỏ hạt rồi thưởng thức. Đây là cách giữ trọn giá trị dinh dưỡng của quả na mà không cần thêm bất kỳ nguyên liệu nào khác.
Nếu muốn đổi vị, bạn có thể thử các cách sau:
-
Xay sinh tố na: kết hợp na với sữa chua, chuối hoặc sữa tươi để tạo thành món sinh tố béo ngậy, mát lạnh.
-
Làm kem trái cây: thịt na trộn với sữa đặc và whipping cream, cho vào khuôn rồi để đông – vừa ngon vừa dễ làm tại nhà.
-
Ăn kèm sữa chua: na dằm nhuyễn, trộn cùng sữa chua không đường, thêm chút hạt chia – món tráng miệng vừa ngon vừa tốt cho tiêu hóa.
Lưu ý: luôn loại bỏ hạt thật kỹ trước khi chế biến, đặc biệt nếu dùng cho trẻ nhỏ. Hạt na không ăn được và tuyệt đối không nên nhai trong miệng.
Trẻ ăn dặm có thể ăn na được không?
Câu trả lời là có. Quả na hoàn toàn phù hợp cho trẻ trong độ tuổi ăn dặm, đặc biệt là từ 6 tháng tuổi trở lên, khi bé đã quen với thức ăn đặc.
Giá trị dinh dưỡng của quả na mang lại nhiều lợi ích cho trẻ nhỏ:
-
Giàu vitamin C giúp tăng đề kháng.
-
Bổ sung vitamin B6, magiê, sắt giúp bé phát triển trí não và thể chất.
-
Vị ngọt tự nhiên, mềm mịn, dễ nuốt và dễ tiêu hóa.
Cách cho bé ăn na rất đơn giản:
-
Chọn quả na chín mềm, loại bỏ vỏ và hạt, sau đó dùng thìa dằm nhuyễn hoặc tán mịn.
-
Có thể trộn cùng sữa mẹ, sữa công thức hoặc cháo loãng để làm quen dần.
-
Chỉ nên cho bé ăn từ 1–2 muỗng nhỏ/lần, theo dõi phản ứng tiêu hóa và dị ứng.
Lưu ý: tuyệt đối không cho bé nuốt hạt na hoặc ăn cả miếng lớn có lẫn hạt. Hạt na cứng, không tiêu hóa được và có chứa độc tố, nếu nuốt phải có thể gây nghẹt hoặc ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa.
Na là một lựa chọn vừa ngon, vừa bổ cho bé tập ăn, miễn là mẹ cho ăn đúng cách và đúng lượng.
Quả Na – Ngọt lành, bổ dưỡng, phù hợp mọi lứa tuổi
Với hương vị ngọt dịu, mềm mịn và giàu dưỡng chất, quả na không chỉ là món trái cây giải nhiệt mùa hè mà còn là nguồn dinh dưỡng quý giá cho cả trẻ nhỏ, người lớn và người đang cần phục hồi sức khỏe.
Từ việc tăng sức đề kháng, hỗ trợ tiêu hóa đến cải thiện tâm trạng và bổ sung năng lượng, giá trị dinh dưỡng của quả na thật sự xứng đáng để có mặt thường xuyên trong thực đơn gia đình. Tuy nhiên, đừng quên ăn đúng cách, loại bỏ hạt và chọn trái phù hợp để đảm bảo an toàn và phát huy tối đa lợi ích.
Hãy tận dụng mùa na chín để vừa thưởng thức một món ngon, vừa chăm sóc sức khỏe cho bản thân và người thân một cách tự nhiên, đơn giản và hiệu quả mỗi ngày.
XEM THÊM: